Chia Tohumu Nerede Yetişir?
Chia tohumu, Guatemala ve Meksika’ya özgü Chia’nın çiçekli bitkisinden elde edilir. Bitkinin bilimsel isimleri “altın chia” olarak adlandırılan Salvia columbariae ve Salvia hispanica’dir. Bu bitkiler nane ailesine (Lamiaceae) aittir. Chia tohumu, susam tohumuna benzer. Chia bitkisi, Mayalar, Aztekler, İnkalar ve diğer kavimler tarafından uzun süreler boyunca kullanılmış ve yetiştirilmiştir. Chia kelimesinin Maya dilindeki anlamı “güç”tür. Bunun nedeni chia tohumunun onların temel bir gıdası olmasıydı. Azteklerin düşüşü ve Kuzey Amerika bölgesindeki yerli nüfusun genel düşüşü ile birlikte, chia tohumlarının kullanımı da azaldı. On dokuzuncu yüzyılın sonunda ve yirminci yüzyılın başlarında, mısır ve buğday, chia tohumlarının yerini alarak daha çok tercih edilen besinler olmuşlardır. Temel gıdanın bu denli değişmesi, Avrupalı gezginler Yeni Dünya’yı kolonize etmeleridir.
Gıdaların genel tercihinin yıllar içinde değişmesiyle beraber chia tohumu da yakın zamana kadar tamamen unutulmuştu. Yirminci yüzyılın başında, insanlar chia tohumunun faydalarını öğrendikçe chia tohumuna olan ilgi yeniden arttı.
Chia Tohumunun Faydaları Nelerdir?
Kilo verme, cilt bakımı, kötü kolesterol düzeyini düşürme, diyabet hastalığını kontrol etme, sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlama ve kalp sağlığını koruma gibi birçok fayda sağlar. Bunlarla beraber hipertansiyonu kontrol etmede, kanseri tedavi etmede, osteoporoz ve artriti önlemede yardımcı olur.
Chia Tohumunun Besin Değerleri
100 gram chia tohumunda 486 kcal enerji, 16 gram protein, 30 gram yağ, 43 gram karbohidrat ve 37 gram diyet lifi bulunur. Ayrıca içinde bulunan mineraller; 630 mg kalsiyum, 948 mg fosfor, 160 mg potasyum, 19 mg sodyum ve 3.5 mg çinko içerirler. Chia tohumu, C vitamini, thiamin, riboflavin, niasin ve E vitamini gibi vitamin bakımından zengindir.
Chia tohumu iyi bir antioksidan kaynağıdır. İçerisinde klorojenik asit, flavonol glikozitler, kaempferol, kafeik asit, mirisetin, kuersetin ve linolenik asit gibi antioksidanlar bulunur. Bu antioksidanlar vücuttaki serbest radikallerin seviyesini engellemeye yardımcı olur. Bildirdikleri gibi ayrıca birçok faydaları olan çok yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içermektedirler.
Chia Tohumu Nasıl Yenir?
Chia tohumları bir bardak suya batırılabilir ve ertesi sabah kahvaltı ile tüketilebilir. Filizlenmiş chia tohumlarını yemek de çok faydalı olabilir. Chia tohumları sütün içinde bekletilip puding yapılabilir. Yiyecek ve içeceklerin besin içeriğini zenginleştirmek için protein karışımlarına, meyve sularına, milkshakelere ve bunlar gibi çeşitli içeceklere eklenebilirler.
Chia tohumu kahvaltı, öğle yemeği ve akşam yemeklerinde ya da ara öğünlerde çeşitli yiyeceklerle birlikte tüketilebilir. Sağlıklı bir omlet yapmak için yumurtayla beraber pişirilebilir. Salatalara eklenebilirler. Chia tohumları öğütülebilir ve toz un, süt, yoğurt ve kefire eklenebilir.
Ne Kadar Tüketilmelidir?
Günde 1 yemek kaşığından fazla tüketildiğinde chia tohumunun yan etkileri görülebilir. Baş ağrısı, yorgunluk ve kabızlık gibi yan etkilerinin görülmemesi için dikkatli tüketimine özen gösterilmelidir.
