Bazen yemeğin ta kendisi bazen de tamamlayıcısı olan mutfağımızın vazgeçilmez öğesi olan yoğurdun faydaları saymakla bitmez. Mucizevi besin yoğurdun ilk defa nasıl yapıldığına dair bir belge şimdiye kadar bulunmamıştır ancak Kaşgârlı Mahmut tarafından 10. asırda yazılan Divanü Lügâti’t-Türk ve Balasagunlu Yusuf Has Hacip tarafından yazılan Kutadgu Bilig adlı eserlerde yoğurt kelimesine rastlanmaktadır.

Yoğurt, sütün belli sıcaklıkta mayalanmasını sağlayarak elde edilen beyaz renkli ve yarı katı bir besindir. Halk arasında maya olarak adlandırılan bakteriler, süt şekeri olarak bildiğimiz laktozu parçalayarak laktik asit üretirler, asitliğin artmasıyla kazein adlı süt proteinini jel haline getirir, yani katılaştırır. Ayranın yapımı ise evlerimizde yoğurda su ekleyerek içilecek kıvama getirerek yaparız. Endüstride ise ayran, yoğurt yapımında olduğu gibi yapılmaya başlanır ancak katılaşma olmadan fermantasyon durdurulur. Ayranın süte oranla kıvamı daha yoğundur.

Sütün daha uzun süre bozulmadan saklanabilmesini sağlamak amacıyla yapılan yoğurt, zamanla insanlığın yaratıcılığı sayesinde çorbalarda, yemeklerde, salatalarda ve mezelerde yer edinmiştir. Böylece boynuz kulağı geçmiş, yoğurt sütten daha fazla tüketilir olmuştur. Soframızın vazgeçilmezi olan yoğurdu günlük öğünlerimizin birinde çorba olarak kasemizde, mantıda olduğu gibi yemekle birlikte, ayrı olarak yemeğin yanında, salatalıkla beraber cacık olarak, havuç ve semiz otu gibi sebzelerle salata olarak ya da ayran olarak mutlaka tüketiriz.

Yoğurdun probiyotik özelliği

Yoğurdu yoğurt yapan bakterilerin sağlığımıza da pek çok faydası vardır. Bu günlerde çok popüler olan probiyotikler yoğurdun içinde doğal olarak vardır. Probiyotik kelimesi Yunanca kökenli olup “yaşam için” anlamına gelmektedir. Probiyotikler, intestinal sistemin flora dengesini düzenleyerek konakçı sağlığı üzerinde yararlı etkileri olan, canlı mikrobiyel gıda katkılarıdır.

Yoğurt, içerisindeki probiyotiklerle mikrop dediğimiz zararlı bakterilerin vücudumuzda üremesini engelleyerek hastalıktan korunmamızı sağlar. Bunun yanında bağırsaklarımızda bulunan yararlı bakterilerin üremesini sağlayarak bağırsak düzensizliklerinin giderilmesine yardımcı olur. Ayrıca antibiyotik kullanımı bağırsaktaki yararlı bakterilere zarar verdiği için antibiyotik kullanımında yoğurt tüketimine daha fazla önem verilmelidir. Yoğurt aynı zamanda kolon kanseri riskini de azaltmaktadır. Asidik ortamı sayesinde de kalsiyumun emilmesine yardımcı olmaktadır.

Yoğurdun en bilinen faydaları bunlar, henüz bilinmeyen, araştırılan daha pek çok faydası önümüzdeki günlerde bulunacak, kim bilir… Damak tadımızın bir parçası haline gelmiş, atalarımızın yadigârı yoğurdumuzu sofralarımızdan eksik etmeyelim.